Klimaatbericht

7 of 15 graden

14 maart 2018

Als je gaat tellen hoe vaak een bepaalde temperatuur in Nederland voorkomt, dan blijken temperaturen rond de 7 of de 15 graden het meest voor te komen. Dat komt door de jaarlijkse gang van de temperatuur.

Jaarlijkse gang

De temperatuur in Nederland vertoont  een gemiddelde jaarlijkse gang plus variaties van jaar op jaar (figuur 1). De jaarlijkse gang wordt veroorzaakt door de jaarlijkse gang in de zonnestraling, met veel zon in de zomer en weinig zon in de winter. De variaties eromheen ontstaan vooral door aanvoer van warme of koude lucht van elders en variaties in bewolking.

Kansverdeling

De kansverdeling van de dagelijkse temperatuur (figuur 2, zwarte lijn) lijkt oppervlakkig gezien op een zogeheten normale verdeling: klokvormig, met een maximale kans  in het midden en kleinere kansen links en rechts daarvan. Wat echter opvalt is dat de verdeling van de temperatuur twee maxima heeft. Deze ontstaan doordat in de zomer en de winter de temperatuur gemiddeld maar weinig verandert en dus vaak dezelfde temperaturen voorkomen.  

Oorzaak van de twee maxima

De kansverdelingen voor het zomerhalfjaar en het winterhalfjaar lijken wél op een normale verdeling (figuur 2, rode en blauwe lijn). De maxima van deze twee verdelingen geven elk een maximum in de verdeling voor het hele jaar. Temperaturen rond de 11-12 graden, die typisch zijn voor de lente en de herfst, komen minder vaak voor, ondanks dat deze temperaturen ook wel eens voorkomen op koele zomerdagen en milde winterdagen. Oorzaak is dat de gemiddelde temperatuur snel verandert tijdens deze twee overgangseizoenen.

Kansverdeling van de jaarlijkse gang

De kansverdeling voor de gemiddelde jaarlijkse gang in de temperatuur bevestigt dat de twee maxima door de jaarlijkse gang veroorzaakt worden (figuur 2, groene lijn). Deze kansverdeling heeft twee maxima, een nabij de hoogste en een nabij de laagste temperatuur, en verschilt sterk van een normale verdeling. Dat de kansverdeling in de praktijk toch enigszins lijkt op een normale verdeling komt door de vrij grote variaties in de temperatuur van jaar op jaar, die wel ongeveer normaal verdeeld zijn.


KNMI-klimaatbericht door Peter Siegmund

 

Grafiek van daggemiddelde temperatuur in De Bilt van alle dagen in de periode 1981-2010, en van de jaarlijkse gang in de temperatuur, gemiddeld over deze periode.
Figuur 1. Daggemiddelde temperatuur in De Bilt van alle dagen in de periode 1981-2010 (zwarte punten). De groene lijn is de jaarlijkse gang in de temperatuur, gemiddeld over deze periode.
Grafiek van kansverdelingen van de dagelijkse temperaturen in De Bilt in figuur 1 voor het hele jaar, het winterhalfjaar (november-april) en het zomerhalfjaar (mei-oktober), en van de jaarlijkse gang in figuur 1,
Figuur 2. Kansverdelingen van de dagelijkse temperaturen in De Bilt in figuur 1 voor het hele jaar (zwart), het winterhalfjaar (november-april, blauw) en het zomerhalfjaar (mei-oktober, rood), en van de groen getekende temperaturen in figuur 1.

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Antarctisch warmterecord verbrijzeld door atmosferische rivier

    Op 18 maart 2022 gebeurde er in het Antarctische binnenland iets bijzonders. Normaal is het er ze...

    17 mei 2024 - Klimaatbericht
  2. Door satelliet EarthCARE meer begrip van klimaatverandering

    Eind mei wordt satelliet EarthCARE gelanceerd. EarthCARE is uitgerust met geavanceerde instrument...

    15 mei 2024 - Nieuwsbericht
  3. Meer zon in de lente

    Het KNMI houdt bij hoeveel zonnestraling het aardoppervlak bereikt, en ook hoe lang de zon schijn...

    14 mei 2024 - Klimaatbericht
  4. Noorderlicht komt zeldzaam zuidelijk boven Nederland door zonnestorm

    Vrijdag 10 mei bevond het noorderlicht zich boven Nederland. Dat het noorderlicht zo zuidelijk ko...

    13 mei 2024 - Nieuwsbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten